Zasady podatku od czynności cywilnoprawnych

Podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC), objęte są niektóre czynności, z jakimi spotkamy się w obrocie gospodarczym. Podatek zapłacimy np. w sytuacji sprzedaży lub zamiany samochodu, zawarcia umowy pożyczki, ale także zawierając umowę spółki oraz pożyczki. PCC podlegają także m.in. umowy o podziale spadku, darowizny, ustanowienie odpłatnego użytkowania.

Kto jest podatnikiem PCC?

Podatnikiem PCC może być osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej – mówi specjalista z Kancelarii Doradztwa Podatkowego Jacek Pukaluk. To, na kim ciąży obowiązek opłacenia podatku, zależy od rodzaju czynności cywilnoprawnej.

Podczas zawierania umowy sprzedaży, podatek płaci kupujący; przy umowie pożyczki – pożyczkobiorca, a podczas ustanawiania hipoteki – składający oświadczenie woli o jej ustanowieniu. Przy zawieraniu umowy zamiany, podatek opłacają solidarnie obie strony. Podczas zawierania umowy spółki cywilnej, PCC płacą wspólnicy.

Jak obliczyć wysokość podatku cywilnoprawnego?

W celu obliczenia wysokości podatku cywilnoprawnego należy pomnożyć wartość podstawy opodatkowania przez stawkę dla danej czynności. Przykładowe stawki PCC wynoszą, dla umów sprzedaży nieruchomości i rzeczy ruchomych – 2%; umów pożyczki – 2%; umowy spółki – 0,5%. Podstawą opodatkowania przy zawieraniu umowy pożyczki stanowi kwota pożyczki, zaś przy zawieraniu umowy spółki – wartość wkładów wniesionych do majątku spółki albo wartość kapitału zakładowego. Warto także zauważyć, że przy obliczaniu wysokości PCC przy umowie sprzedaży, podstawa opodatkowania ustalana jest w oparciu o wartość rynkową, nie zaś wartość określoną w umowie.

Obowiązki podatnika PCC

Po dokonaniu czynności cywilnoprawnej objętej opodatkowaniem, podatnik powinien pobrać deklarację podatkową w urzędzie skarbowym lub ze strony internetowej Ministerstwa Finansów. Następnie druk należy uważnie wypełnić, zwracając szczególną uwagę na uzupełnienie wszystkich pól w częściach B i C, prawidłowe obliczenie kwoty podatku oraz przepisanie jej w pozycji 54 formularza. Wypełniony i podpisany druk należy złożyć w urzędzie w terminie 14 dni od daty zawarcia umowy. W tym samym czasie, na konto urzędu skarbowego należy przelać wyliczoną kwotę podatku. Deklarację podatkową możesz wysłać pocztą, a w takiej sytuacji o dotrzymaniu terminu decyduje data stempla pocztowego.

Dalsze losy podatnika PCC

Jeżeli prawidłowo wyliczyłeś wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych, nie popełniłeś żadnych błędów w deklaracji i uiściłeś opłatę w odpowiednim czasie, urząd skarbowy nie będzie cię niepokoił, ani wysyłał informacji potwierdzających otrzymanie wpłaty. Jeśli jednak organ podatkowy zakwestionuje podaną przez ciebie podstawę podatkową, może wszcząć postępowanie podatkowe i wezwać cię do podwyższenia wartości rzeczy lub prawa majątkowego. Co ważne, nie musisz godzić się na podwyższenie tej kwoty. Pamiętaj jednak, że wchodząc w spór z urzędem skarbowym, możesz ponieść koszty pracy biegłego. Najlepszym sposobem na uniknięcie zbędnych kosztów podatkowych i sporów z organami skarbowymi jest skorzystanie z pomocy profesjonalnego doradcy podatkowego. Współpraca z kancelarią uchroni cię zarówno przed własnymi błędami w deklaracji, jak również przed ponoszeniem konsekwencji ewentualnych pomyłek urzędu.