Wymogi formalne testamentu

Czym jest testament zapewne doskonale wie każdy. Nie każdy jednak zdaje sobie sprawę, że chociaż sporządzenie tego dokumentu nie jest zbyt trudne, rządzi się pewnymi regułami. Brak wiedzy na temat tego, jakie wymogi formalne powinien spełniać nasz testament może sprawić, że zostanie on uznany za nieważny. W takich sytuacjach przy podziale majątku stosuje się zasady opisane w przepisach o dziedziczeniu.

Czym jest testament zapewne doskonale wie każdy. Nie każdy jednak zdaje sobie sprawę, że chociaż sporządzenie tego dokumentu nie jest zbyt trudne, rządzi się pewnymi regułami. Brak wiedzy na temat tego, jakie wymogi formalne powinien spełniać nasz testament może sprawić, że zostanie on uznany za nieważny. W takich sytuacjach przy podziale majątku stosuje się zasady opisane w przepisach o dziedziczeniu.

Różne formy testamentu

Kiedy mowa o testamencie, myślimy o spisanym na papierze dokumencie, w którym przygotowująca go osoba szczegółowo opisuje, komu po jej śmierci powinna zostać przekazana dana część jego majątku. Testament w takiej formie nazywamy testamentem holograficznym. Powinien on być w całości sporządzony w całości pismem odręcznym przez spadkodawcę. To warunek konieczny do uznania jego ważności – nawet podpis złożony pod testamentem spisanym za pomocą komputera lub maszyny do pisania nie czyni go ważnym.

- Takie zasady mają na celu zapobieganie próbom fałszerstwa – wyjaśnia notariusz Łukasz Chwiałkowski – Tekst testamentu nie może być sporządzony maszynowo, ponieważ uniemożliwia to zweryfikowanie, czy faktycznie został on sporządzony przez spadkodawcę. Z drugiej strony warto zwrócić uwagę, że przepisy nie wskazują, jakich narzędzi należy używać do spisania testamentu ręcznie – możemy go wykonać zarówno przy użyciu długopisu na kartce papieru, jak i namalować na ścianie.

Innymi formami testamentów są testamentu ustne (allograficzne) oraz notarialne. Żeby je sporządzić konieczna jest obecność uprawnionej do tego osoby. W pierwszym przypadku będzie to wójt, starosta, burmistrz, prezydent miasta czy kierownik urzędu stanu cywilnego oraz dwaj świadkowie. Ustne oświadczenie zostaje spisane w formie protokołu i podpisane przez wszystkich obecnych. Do sporządzenia testamentu notarialnego potrzebna będzie obecność notariusza.

Co powinien zawierać testament?

Poza tym, że testament holograficzny powinien być spisany ręcznie przez spadkodawcę, musi on spełniać kilka innych warunków. Istotnym elementem jest data, umieszczana zwykle w prawym górnym rogu dokumentu, obok miejsca sporządzenia testamentu. Dzięki zaznaczeniu daty na dokumencie będziemy mieć pewność, że testament zachowa ważność, np. w sytuacji, gdy zostaniemy ubezwłasnowolnieni – jeśli data na testamencie będzie poprzedzać okres ubezwłasnowolnienia, testament zostanie uznany za ważny. Jeśli sporządziliśmy kilka testamentów, ostatni z nich będzie brany pod uwagę wyłącznie wtedy, gdy wyraźnie zaznaczymy w jego treści, że poprzednie dokumentu są nieważne. Testament powinien zostać zatytułowany, aby nie było wątpliwości co do jego charakteru – warto w nim również zawrzeć oświadczenie „Ja, niżej podpisany (imię i nazwisko spadkodawcy), urodzony (data i miejsce urodzenia), do spadku po mnie powołuję…”. Poniżej umieszczamy listę spadkobierców, przytoczonych z imienia i nazwiska oraz łączących ich z nami relacji (przykładowo: moją córkę Annę Nowak). Na końcu testamentu umieszczamy podpis, najlepiej zawierający nasze wszystkie imiona i nazwisko.