W jakich sytuacjach można się ubiegać o alimenty na rodzica od dorosłych dzieci

Alimenty kojarzą się zwykle ze zobowiązaniem rodziców wobec dzieci lub wnuków. Okazuje się jednak, że prawo przewiduje również sytuację odwrotną, w której to rodzice mogą ubiegać się o alimenty od dorosłych już dzieci. Na czym dokładnie polega ten obowiązek alimentacyjny i w jakich sytuacjach zachodzi taka możliwość?

Obowiązek alimentacyjny

Obowiązek płacenia alimentów na pokrycie potrzeb związanych z utrzymaniem członków rodziny spoczywa zarówno na rodzicach, jak i na dzieciach. W praktyce oznacza to, że rodzic może wystąpić na drogę sądową, by ubiegać się o przyznanie alimentów na jego rzecz od dorosłego dziecka. Celem takiego postępowania jest dostarczenie rodzicowi brakujących środków, niezbędnych do zaspokojenia podstawowych potrzeb, przez które zwykle rozumie się utrzymanie mieszkania, ogrzewania, jedzenia, ubrań czy lekarstw. W jakich sytuacjach rodzic może się ubiegać o taką zapomogę od dziecka?

Warunki ubiegania się o alimenty na rodzica od dziecka

Aby sąd ustanowił przyznanie alimentów rodzicowi i zasądził je od dorosłego dziecka, muszą zostać spełnione następujące warunki:

• Rodzic musi żyć w stanie niedostatku – w praktyce oznacza to, że rodzic nie ma możliwości zarobkowych pozwalających na zaspokojenie wszystkich lub niektórych swoich uzasadnionych potrzeb związanych z utrzymaniem mieszkania, jedzeniem czy leczeniem.
• Obowiązek alimentacyjny nie może być nałożony na inne osoby – rodzic może się ubiegać o alimenty od dorosłego dziecka w sytuacji, gdy nie można ich zasądzić od innych, wyznaczonych przez prawo osób, czyli małżonków. Zgodnie z prawem obowiązek alimentacyjny w takiej sytuacji spoczywa bowiem w pierwszej kolejności na współmałżonkach, także byłych, jeśli rodzice są po rozwodzie.
• Dziecko musi być w stanie płacić alimenty – to znaczy, że przy zasądzaniu alimentów bierze się pod uwagę możliwości zarobkowo-finansowe dzieci, czyli ich dochody osiągane w pracy, ale też inne źródła zarobkowania, takie jak emerytura, renta, zyski z akcji czy funduszy bądź z wynajmu nieruchomości.

Dopiero po interpretacji tych faktów sąd może uznać za zasadny wniosek o alimenty na rodzica od dorosłego dziecka. Obowiązek alimentacyjny nie musi przy tym polegać na dostarczaniu środków pieniężnych rodzicowi, ale też być przyznany w formie materialnej. W takim przypadku świadczenie będzie obejmowało pomoc w postaci jedzenia, ubrań czy lekarstw. Okazuje się jednak, że nawet pomimo spełnienia powyższych warunków, sąd nie zawsze zdecyduje się na zasądzenie obowiązku alimentacyjnego.

Kiedy alimenty nie zostaną zasądzone?

Sąd może oddalić wniosek o alimenty na rodzica od dorosłych dzieci, jeśli w danym przypadku wystąpi sprzeczność z zasadami współżycia społecznego. Co to oznacza? Że rodzic, który w przeszłości mówiąc oględnie nie interesował się dzieckiem, zaniedbywał je, nie może ubiegać się o alimenty od niego. W takim przypadku dziecko może powołać się bowiem na przepisy odnoszące się do naruszenia prawa podmiotowego i nadużycia ze strony rodzica. Sąd bierze tu pod uwagę wszelkie sytuacje związane z nagannym zachowaniem rodzica wobec dziecka, takie jak przemoc domowa, porzucenie dziecka i niełożenie na jego utrzymanie czy też niepłacenie alimentów, niepodjęcie leczenia w przypadku uzależnienia od alkoholu. - mówi nasz rozmówca reprezentujący Kancelarie Adwokackie w Koninie i Słupcy.